Wnioski z powodzi w sprawie budowy nowych mostów

W obliczu zmieniających się warunków klimatycznych i coraz częstszych ekstremalnych zjawisk pogodowych, naukowcy apelują o pilną zmianę przepisów dotyczących projektowania mostów na terenach narażonych na powodzie.

Jednym z głównych orędowników tych zmian jest prof. inż. Damian Bęben z Politechniki Opolskiej, który wraz z zespołem ekspertów przeprowadził szczegółowe analizy uszkodzeń na blisko dwustu mostach dotkniętych wrześniową katastrofą.

Zdaniem profesora Bębna, obecne standardy projektowania infrastruktury mostowej nie uwzględniają w pełni skali zagrożeń, jakie niosą ze sobą ekstremalne powodzie. - Należy unikać podpór pośrednich w korytach rzek oraz projektować konstrukcje na większych wysokościach, aby zapewnić swobodny przepływ wody nawet w skrajnych warunkach. Kluczowe jest także stosowanie nowoczesnych modeli hydrologicznych i hydraulicznych, które pozwolą precyzyjnie obliczyć zlewnię rzek i odpowiednio dostosować wymiary mostu - zaznacza naukowiec.

Lekcje z przeszłości – inspiracja w konstrukcjach zabytkowych
Ciekawych wniosków dostarczyły badania mostów zabytkowych w Kotlinie Kłodzkiej, które, pomimo swojego wieku, okazały się wyjątkowo odporne na działanie powodzi.

Przykładem jest most św. Jana Nepomucena w Lądku-Zdroju, solidna gotycka konstrukcja łukowa. Choć utracił on balustrady, nawierzchnię oraz symboliczną figurę świętego, jego łuki przetrwały napór wody i niesionych przez nią rumowisk. Jak wskazują specjaliści, takie konstrukcje były projektowane z myślą o trwałości, co może stanowić inspirację dla współczesnych projektów.

Analizy wykazały, że tegoroczna powódź miała inny charakter niż ta z 1997 roku. Wówczas największe straty odnotowano w dużych miastach, takich jak Wrocław, leżących nad Odrą.

Tym razem ucierpiały głównie mniejsze miejscowości w pobliżu lokalnych rzek i potoków. Eksperci zauważają, że powódź w 2023 roku przyniosła większe szkody materialne niż ta sprzed 26 lat. Woda niosła ze sobą ogromne ilości rumowiska, gałęzi, a nawet samochodów, co powodowało dodatkowe zagrożenia dla mostów.

Zmieniający się klimat oraz wzrastająca częstotliwość ekstremalnych zjawisk pogodowych zmuszają inżynierów do wprowadzenia nowoczesnych rozwiązań w projektowaniu mostów. Wysoko wyniesione konstrukcje zwiększają szanse na przetrwanie mostów podczas powodzi, choć wiążą się z koniecznością dostosowania istniejącej infrastruktury drogowej.

Jak podkreśla prof. Bęben, całkowite zabezpieczenie mostów przed ekstremalnymi warunkami jest praktycznie niemożliwe, jednak odpowiednie zmiany w przepisach mogą znacząco ograniczyć ryzyko ich zniszczenia.

Wprowadzenie nowych standardów projektowych uwzględniających zmieniające się warunki hydrologiczne staje się koniecznością. Naukowcy wskazują, że połączenie nowoczesnych technologii z doświadczeniami historycznymi, takimi jak analiza wytrzymałości mostów zabytkowych, może pomóc w budowie bardziej odpornych na powodzie konstrukcji.

W obliczu rosnących wyzwań klimatycznych modernizacja przepisów to nie tylko odpowiedź na bieżące problemy, ale również inwestycja w przyszłość, która pozwoli minimalizować skutki kolejnych powodzi.