Wrocławianka laureatką Nagrody Nike za tom „Raptularz”

Niedzielny wieczór 6 października 2024 roku zapisze się złotymi zgłoskami w historii polskiej literatury. W gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie wręczono najbardziej prestiżową nagrodę literacką w Polsce – Nagrodę Nike.

Wrocławska poetka Urszula Kozioł, uważana za faworytkę tegorocznej edycji, została uhonorowana za swój tom „Raptularz”, wydany przez Państwowy Instytut Wydawniczy. Była to chwila pełna wzruszeń i refleksji, nie tylko dla autorki, ale także dla wszystkich, którzy śledzili rozwój tej wybitnej postaci polskiej poezji.

„Raptularz” to wyjątkowy tom poetycki, który porusza kwestie egzystencjalne w niezwykle subtelny, ale zarazem potężny sposób. Anna Piwkowska, pisząc o tej książce, podkreślała, że Kozioł wznosi się ponad granice języka, łącząc udrękę istnienia z chwilami zachwytu nad światem. Lament, skarga, ale i małe hymny dziękczynienia splatają się w jej wierszach w nieoczywisty, głęboki dialog z czytelnikiem. Sama poetka mówi o tym tomie jako o refleksji nad miłością, starością i śmiercią – rozmowie prowadzonej z samą sobą, ale także z nieznanym, imaginacyjnym odbiorcą. - To zmaganie się z wierszem, z próbą dotarcia wierszem w butelce do kogoś, kogo nie znam – wyznała Kozioł.

Nagroda Nike dla Urszuli Kozioł to symboliczne uhonorowanie poezji, która potrafi w mistrzowski sposób opowiadać o najtrudniejszych aspektach życia – o starzeniu się, przemijaniu, osamotnieniu, a jednocześnie o nadziei, która kryje się w codziennych chwilach. To już ósmy raz, gdy tom poetycki zostaje wyróżniony tą prestiżową nagrodą, co stawia Kozioł w jednym rzędzie z takimi gigantami literatury, jak Czesław Miłosz czy Tadeusz Różewicz, który również związany był z Wrocławiem.

Urszula Kozioł niemal całe swoje dorosłe życie związała z Wrocławiem. Tu tworzyła, nauczała i inspirowała kolejne pokolenia artystów. Od lat związana z miesięcznikiem „Odra”, gdzie pełniła funkcję redaktorki, a także z Wrocławskim Ośrodkiem Kultury, który współtworzyła. Choć urodziła się w 1931 roku na Lubelszczyźnie, to właśnie Wrocław stał się jej domem, w którym rozwijała swoje pasje i literackie ambicje.

Wrocław nie tylko stał się centrum jej twórczego życia, ale także miejscem, gdzie zdobyła uznanie – nie tylko poprzez Nagrodę Nike. Kozioł uhonorowano m.in. Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius, a także tytułem Honorowej Obywatelki Wrocławia i Złotą Odznaką Honorową Wrocławia. W czerwcu 2024 roku została również wyróżniona Złotym Medalem Gloria Artis.

Urszula Kozioł zadebiutowała jako poetka w 1954 roku, publikując swoje wiersze w prasie literackiej. Od tego czasu jej twórczość zdobyła szerokie uznanie, a jej wiersze zostały przetłumaczone na wiele języków, co tylko potwierdza uniwersalny charakter jej poezji. Choć najbardziej znana jest z liryków, Kozioł ma na swoim koncie także dramaty, sztuki dla dzieci, felietony i słuchowiska. W swojej twórczości zawsze łączyła refleksję nad codziennością z głębokimi przemyśleniami na temat życia i śmierci.

„Raptularz”, nagrodzony tegoroczną Nagrodą Nike, to kolejny dowód na to, że poezja Urszuli Kozioł wciąż ma moc poruszania najdelikatniejszych strun ludzkiej wrażliwości. Jej twórczość jest nie tylko świadectwem wieloletniej pracy, ale także głosem, który przemawia w imieniu tych, którzy szukają sensu i piękna w najbardziej bolesnych chwilach życia.

Warto dodać, że podczas tegorocznej gali Nagrody Nike, Wrocław triumfował dwukrotnie. Nagrodę Nike Czytelników otrzymał bowiem pisarz Michał Witkowski, również związany z tym miastem. Witkowski, urodzony we Wrocławiu, zdobył uznanie za swoje powieści, które często podejmują trudne tematy społeczno-obyczajowe, poruszając czytelników swoją szczerością i bezkompromisowością.

Nagroda Nike dla Urszuli Kozioł za „Raptularz” to nie tylko uhonorowanie jednej z najwybitniejszych współczesnych polskich poetek, ale także dowód na to, że poezja wciąż ma moc wzruszania i pobudzania do refleksji nad najważniejszymi pytaniami, jakie stawia przed nami życie. Wrocław, miasto artystów, po raz kolejny potwierdził swoją rolę jako kulturalne centrum Polski, które wciąż inspiruje do tworzenia wyjątkowej literatury.