Dla Wrocławia to bardzo ważna rocznica

2024-06-05 15:39:54(ost. akt: 2024-06-05 15:53:37)

Autor zdjęcia: Wikipedia

Dokładnie dzisiaj mija 130 lat o pierwszej publicznej prezentacji Panoramy Racławickiej. To było 5 czerwca 1894 roku we Lwowie.
Była główną atrakcją zorganizowanej w głównym mieście Galicji, Powszechnej Wystawy Krajowej. Rotundę „Panoramy Racławickiej” wzniósł Ludwik Baldwin Ramułt, przy użyciu gotowych elementów konstrukcyjnych sprowadzonych z Wiednia. Budynek był szesnastobokiem, z pozbawionymi okien elewacjami podzielonymi pilastrami, przekrytym kopułą z latarnią. Eksponowana w rotundzie panorama „Racławice” była największą atrakcją wystawy.

W roku 1896 Panorama Racławicka została przewieziona i wystawiona w Budapeszcie, gdzie miała powodzenie: przez rok obejrzało ją ok. 800 000 Węgrów.
W czasie II wojny światowej częściowo została uszkodzona. Udało ją się uratować przed dalszą dewastacją przez zwinięcie w rulon i umieszczenie w lwowskim klasztorze bernardynów.

Po wojnie, dzięki staraniom władz polskich, udało się odzyskać od ZSRR część lwowskich dzieł sztuki i zbiorów Ossolineum. Ówczesny polski Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej postanowił zbiory te wraz z Panoramą umieścić we Wrocławiu, gdzie została przewieziona w roku 1946.

W czasach komunizmu arcydzieło miało gorzej. Komunistyczne władze nie chciały eksponować "Panoramy Racławickiej", obawiając się zadrażnienia stosunków ze Związkiem Radzieckim. Dlaczego? Obraz nie tylko przedstawiał bitwę z Rosjanami. Pochodził ze Lwowa, którego polska przeszłość stanowiła dla władz poważny problem.

Ostatecznie, po wydarzeniach sierpniowych w 1980, klimat wokół Panoramy poprawił się. Dzięki działalności zawiązanego w 1980 roku, trzeciego już w historii malowidła, Społecznego Komitetu Panoramy Racławickiej pod przewodnictwem byłego rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. Alfreda Jahna, podjęto wreszcie pod koniec 1980 roku ostateczną decyzję o wystawieniu jej we Wrocławiu